Ấn tượng lạ của văn học Trung Quốc

Quách Tiểu Lộ sinh năm 1973 tại một làng chài nhỏ thuộc tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc). 18 tuổi, cô trở thành sinh viên ngành văn học của Học viện điện ảnh Bắc Kinh, đeo đuổi suốt bảy năm để lấy bằng thạc sĩ.

Dù bận bịu chuyện học hành nhưng trong thời gian này, Quách Tiểu Lộ đã được biết đến như một nữ biên kịch trẻ và là một nữ đạo diễn triển vọng. Năm ngoái, bộ phim ngắn Con cá của anh hôm nay thế nào? (How is your fish today?) đã đoạt giải thưởng tại LHP Créteil (Pháp) dành cho các tác giả nữ. Tuy nhiên, công việc cô yêu thích nhất vẫn là sáng tác.

Năm 2000, Quách Tiểu Lộ xuất bản tiểu thuyết đầu tay Phân Phương 37 độ 2 với câu chuyện về cuộc sống thành thị. Tác phẩm nhận được phản hồi tốt, được giới phê bình đánh giá có giọng văn riêng, nhưng chính bản thân Quách Tiểu Lộ lại cảm thấy mình lạc lõng.

Cô từng tâm sự: “Sống ở Bắc Kinh gần mười năm, tôi tưởng rằng mình đã hiểu tâm thái của người thành thị nhưng thật ra tôi chẳng biết gì về họ”. Vậy là cô quyết định trở lại làm “người nhà quê” - viết những tác phẩm mà nhân vật chính đều là những cô gái nhà quê lên tỉnh.

Năm 2004, tiểu thuyết thứ hai mang tên Làng chài đá trong tim tôi ra mắt đã đánh dấu một “bước chuyển” của Quách Tiểu Lộ. Tác phẩm này gần như là tự truyện của tác giả với những kỷ niệm đầy ắp sự kiện của một thời niên thiếu không vui nhưng vẫn khiến cô luôn nhớ khi đi xa. Nhà văn Cindy Carter - một người bạn của Quách Tiểu Lộ - đã dịch tiểu thuyết này sang Anh ngữ với tên Village of stone, xuất bản tại Anh.

Năm 2005, Village of stone đã lọt vào danh sách đề cử giải thưởng tiểu thuyết nước ngoài (Best foreign fiction prize) - một giải thưởng nhằm khuyến khích những tác phẩm nước ngoài xuất bản tại Anh (do báo The Independent tổ chức với sự tài trợ của Arts Council England). Thông tin này khiến Quách Tiểu Lộ được giới văn học Trung Hoa chú ý dù Village of stone không giành được giải.

Hai năm sau, đúng ngày Lễ tình nhân 2007, Quách Tiểu Lộ lại tạo thêm một “sự kiện” mới khi phát hành tiểu thuyết Từ điển tình yêu Hán - Anh (A concise Chinese - English dictionary for lovers) do chính cô sáng tác bằng tiếng Anh.

Vẫn là câu chuyện “gái quê lên tỉnh” nhưng lần này, nhân vật trung tâm là một cô gái người Trung Quốc một thân một mình đi tìm tình yêu trên đất Anh, giống với tâm trạng của chính tác giả. Tác phẩm lọt vào danh sách đề cử của giải Orange 2007.

Và hiện tại, cô lại trở thành “mục tiêu quan tâm” của người đọc Trung Hoa khi tiểu thuyết mới nhất - 20 fragments of a ravenous youth - có mặt trong danh sách đề cử giải thưởng văn học châu Á lần thứ nhất cùng với hai “đàn anh” Mạc Ngôn và Khương Nhung.

Theo Đơn Dương
Tuổi Trẻ/Tổng hợp từ báo Trung Quốc