Người dẫn đường số một

Tháng 4/2009, sau chuyến thám hiểm năm ngày tại khu vực Sơn Đoòng thuộc vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh (British Caving Association) do ông Howard Limbert dẫn đầu đã công bố phát hiện ra hang động dài và rộng nhất thế giới tại Việt Nam.

Hàng loạt báo Anh như Daily Mail, The Sun, Scotsman, BBC… đưa tin. Nhưng ít ai biết, người có công phát hiện ra hang động này là một thợ rừng sống ở làng Phong Nha, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

Người dẫn đường mà tên đã được hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh đặt cho hang Khanh.

Khi đoàn làm phim Vietnam Discovery chúng tôi tìm đến nhà anh Hồ Khanh ở cuối làng Phong Nha, anh đang cùng mấy người bạn sơn tràng ngồi uống trà. Khuôn mặt Hồ Khanh chợt sáng lên khi nghe hỏi về hang động: “Hang nhiều lắm! Thời đi trầm, tui gặp nhiều hang đẹp nhưng nhớ không hết!”.

Đó là những năm 80 - 90, thời kỳ anh Hồ Khanh phát hiện ra khu vực Sơn Đoòng bao nhiêu là hang động lớn nhỏ. Kinh nghiệm đi rừng cũng như bản năng sinh tồn nơi hoang dã đã dạy cho anh biết hang nào có thể trở thành nơi tá túc, hang có động vật nọc độc, hang có thú dữ ẩn núp, hang có khí độc… tuyệt đối cẩn thận khi đặt chân vào. Đặc biệt, đối với hang nước lặn, chỉ cần bước xuống nước sẽ bị rút sâu vào lòng núi…

Chuyện anh Hồ Khanh phát hiện hang động Sơn Đoòng hết sức tình cờ. Năm 1991, trong một chuyến đi tìm trầm, gặp trời mưa anh nhìn thấy một cửa hang nhỏ, che lấp bởi cây rừng. Anh chạy vào trú ẩn nơi cửa hang. Ngay lập tức anh phát hiện ra sự kỳ lạ. Bên ngoài hang rất bình thường, nhưng khi bước vào hang thì nghe tiếng gió hú rợn người và cả tiếng thác đổ ầm ầm. Kinh nghiệm cho biết đây là hang động rất lớn, có đường thông lên trên đỉnh núi, có nước chảy trong lòng hang.

Năm 2006, qua mô tả của anh Hồ Khanh, ông Howard Limbert nhờ anh dẫn đường tới “hang gió hú”. Và anh không hề biết mình đã tìm ra được hang động dài nhất thế giới.

Hồ Khanh dẫn đường cho chúng tôi vào hang Khanh, một hang khô ở khu vực Kẻ Bàng mang tên anh do Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh dành quyền đặt tên. Trí nhớ của người dẫn đường này thật tài tình, đó chỉ là một cửa hang nhỏ chìm khuất giữa rừng già.

Trước mắt chúng tôi hiện ra một cửa hang nhỏ, tối om. Vào chừng hai chục mét bỗng có ánh sáng hiện ra. Anh Hồ Khanh giải thích: “Hang này có tới ba cửa vào. Đi cửa lớn phải trèo lên vách đá cao”. Dùng đèn pin rọi quanh, lòng hang bắt đầu rộng ra rồi đổ dốc xuống vực vài chục mét. Những cột nhũ từ dưới đất mọc lên, từ trên trần đổ xuống, lóng lánh. Nhiều đoạn hang thu nhỏ lại dần, lách người qua trèo xuống.

Bên dưới kẽ đá nghe tiếng nước chảy ầm ào như thác đổ nhưng tuyệt nhiên không thấy nước đâu. Như người có khả năng nhìn thấu thị trong lòng núi, anh Khanh khẳng định hang này sẽ chảy 3km rồi gặp hang nước lặn ở dưới vực cách chừng 1km cùng hoà vào rồi chảy thẳng về hướng động Phong Nha.

Thực ra, phương tiện bảo hiểm của đoàn thám hiểm Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh qua mô tả của anh Hồ Khanh cũng chỉ có dụng cụ bắn đinh lên vách đá, dây thừng, nón bảo hiểm cộng với kỹ năng thám hiểm hang động được huấn luyện kỹ càng. Nhiệm vụ dẫn đường của anh Khanh là tìm hang, tự trèo bộ lên vách đá, mắc dây bảo hiểm cho đoàn đi qua.

Anh có vẻ tiếc rẻ: “Thiên nhiên nơi đây kỳ diệu lắm, nhưng ít ai quan tâm tới việc khám phá vẻ đẹp của các hang động ở vùng đất này, nếu không mình cũng có thể tổ chức thám hiểm được”. Anh Hồ Khanh rất vui, hứa sẽ tình nguyện làm người dẫn đường khi chúng tôi trở thành một trong những nhóm người Việt đầu tiên tổ chức thám hiểm hang động Sơn Đoòng trong thời gian tới…

Theo Nguyễn Minh Sơn

 Sài Gòn tiếp thị