Bắc Ninh:

Thành lập đội liên ngành truy quét “cát tặc” xâm hại di tích nghìn tuổi

(Dân trí) - Trước thực trạng “cát tặc” ngày đêm sục vòi rồng đục rỗng lòng sông Cầu, “bức tử” cụm di tích phòng tuyến sông Như Nguyệt, UBND huyện Yên Phong - Bắc Ninh đã thành lập một đội liên ngành kiểm tra, truy quét “cát tặc”, bảo vệ di tích.

Đoạn sông Cầu dài trên dưới 3km chạy qua khu vực 2 di tích tại xã Tam Đa - Yên Phong - Bắc Ninh gồm đền Phấn Động và đền Miễu đang kêu cứu do tua vòi của lũ thuyền hút cát luồn sâu vào di tích hút rỗng lòng sông, tạo ra những “hàm ếch” khổng lồ, có thể đánh sập cả khu di tích bất cứ khi nào.

Thành lập đội liên ngành truy quét “cát tặc” xâm hại di tích nghìn tuổi - 1
Những chiếc thuyền hút cát trái phép nằm im lìm dọc phòng tuyến sông Như Nguyệt đợi đêm xuống sục vòi hút cát.
 
Trao đổi với PV Dân trí, ông Đặng Trần Trung - Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Phong - cho biết: “Vấn đề chống “cát tặc” xâm hại cụm di tích phòng tuyến sông Như Nguyệt để bảo tồn và gìn giữ những giá trị tinh thần vô giá tại dải đất thiêng này là vấn đề được UBND huyện Yên Phong hết sức coi trọng. Để có kế hoạch trùng tu và bảo tồn cụm di tích, nhiều năm trở lại đây, UBND huyện Yên Phong đã phối hợp cùng với các cơ quan chức năng liên quan và các nhà khoa học tổ chức các cuộc hội thảo để tìm ra những vị trí chủ chốt, có ý nghĩa quan trọng nhất trong hệ thống phòng tuyến để có kế hoạch xây dựng, tôn tạo và tu bổ di tích.

Một vấn đề đặt ra là hệ thống phòng tuyến sông Như Nguyệt chạy dọc theo sông Cầu với chiều dài nhiều km nên trong các cuộc hội thảo khoa học, việc tìm ra các điểm trọng yếu của cụm di tích để tôn tạo vẫn chưa được thống nhất. Tuy nhiên, theo tinh thần của các thế hệ trước truyền lại thì trong cụm phòng tuyến sông Như Nguyệt, di tích đền Xà thuộc xã Tam Giang - Yên Phong là vị trí trung tâm, có ý nghĩa quan trọng nhất. 

Thành lập đội liên ngành truy quét “cát tặc” xâm hại di tích nghìn tuổi - 2
Phương án kè đá các di tích bị xâm hại đã được UBND huyện Yên Phong đề xuất với UBND tỉnh Bắc Ninh.

Chính vì vậy, UBND huyện Yên Phong đã phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tiến hành tôn tạo và tu bổ đền Xà bằng cách kè đá phần sát bờ sông Cầu và trích kinh phí cho công tác tôn tạo và tu bổ hàng năm”.

Ông Trung cho biết thêm, ngay sau khi nhận được những thông tin về việc hai di tích đền Phấn Động và đền Miễu đang bị đe dọa, UBND huyện Yên Phong đã cử các cơ quan chức năng liên quan xuống kiểm tra trực tiếp và thành lập đội liên ngành mở các đợt truy quét “cát tặc”.

Tuy nhiên, công tác này gặp rất nhiều khó khăn: các thuyền hút cát trái phép lén lút hoạt động về đêm nên khó truy bắt. Hơn nữa, các đối tượng rất manh động và hung hãn, rất khó truy bắt nếu lực lượng của cơ quan chức năng không ở trong thế áp đảo.

Về hoạt động của đội liên ngành, ông Lê Danh Bắc - Phó Phòng Tài nguyên - Môi trường, đội trưởng đội liên ngành huyện Yên Phong cho biết từ đầu năm đến nay, đội liên ngành của huyện đã bắt phạt được 2 thuyền hút cát trái phép, trong đó đã tịch thu 1 thuyền hút cát. Tuy nhiên, khi tổ công tác thực hiện việc truy bắt gắt gao, các đối tượng lại chuyển địa điểm hoạt động đến khu vực khác. 

Chế tài xử phạt chỉ dừng lại ở mức độ hành chính nên rất khó để răn đe. Việc áp dụng mức phạt tịch thu tàu hút cát hay khởi tố hình sự chỉ khi các đối tượng có hành vi chống đối cơ quan chức năng. Hiện nay, UBND huyện Yên Phong đang yêu cầu các xã phải thành lập các tổ tuần tra hoạt động thường xuyên để cùng truy quét “cát tặc”, bảo vệ cụm di tích nghìn tuổi.

“Đây là vấn đề được quan tâm hàng đầu, góp phần quan trọng nhất trong việc gìn giữ những di tích nghìn tuổi vốn góp dựng lên cả một nền văn hóa Kinh Bắc tài hoa”, ông Trung khẳng định.

 Anh Thế