Ý nghĩa của điểm Lagrange trong cuộc đua không gian giữa Mỹ và Trung Quốc

Nam Đoàn

(Dân trí) - Quốc hội Mỹ khuyến nghị đặt tài sản không gian bao gồm vệ tinh, tàu thăm dò tại các điểm Lagrange để đối phó với Trung Quốc. Tại sao Lagrange lại mang tính chiến lược như vậy?

Ý nghĩa của điểm Lagrange trong cuộc đua không gian giữa Mỹ và Trung Quốc - 1

Các điểm Lagrange có vai trò chiến lược trong cuộc đua chinh phục không gian (Ảnh: Science post).

Tài sản không gian là một thuật ngữ liên quan đến vệ tinh, tàu thăm dò hay thậm chí trạm vũ trụ.

Điểm Lagrange là gì?

Mới đây, một Ủy ban thuộc Hạ viện Hoa Kỳ đã công bố báo cáo về cạnh tranh kinh tế và công nghệ với Trung Quốc, đồng thời đưa ra gần 150 khuyến nghị nhằm định hướng lại căn bản mối quan hệ song phương. 

Báo cáo nhấn mạnh sự phát triển nhanh chóng về kinh tế của Trung Quốc và đưa ra các khuyến nghị nhằm tăng cường an ninh quốc gia, an ninh kinh tế và các giá trị của Mỹ.

Trong số các khuyến nghị, mối quan tâm đáng chú ý nhất là điểm Lagrange. Đây là những vị trí cụ thể trong hệ Trái Đất-Mặt Trời, nơi lực hấp dẫn kết hợp, cho phép một vật thể quay quanh và duy trì sự ổn định giữa hai thiên thể này.

Có 5 điểm Lagrange từ L1 đến L5. Chúng đặc biệt quan trọng đối với nghiên cứu và thám hiểm không gian vì lực hấp dẫn tương đối của chúng mang lại lợi thế chiến lược.

Theo các nhà khoa học, ba điểm đầu tiên, L1; L2 và L3 không hoàn toàn ổn định về lực hấp dẫn, nhưng nó được dùng để giữ các vật thể chuyển động trên quỹ đạo xung quanh chúng, ví dụ như các vệ tinh.

Các điểm Lagrange ổn định là L4 và L5, nằm ở góc 60 độ phía trước và phía sau Trái Đất trong quỹ đạo quanh Mặt Trời.

Mặc dù ở xa nhưng chúng ổn định và mang lại lợi thế chiến lược cho các dịch vụ định vị, điều hướng và tính thời gian trong không gian cislunar (khoảng không gian nằm giữa Trái Đất và Mặt Trăng).

L1 và L2 đặc biệt mang tính chiến lược

Báo cáo của Quốc hội Hoa Kỳ đề xuất tài trợ cho các chương trình của Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) và Bộ Quốc phòng để đảm bảo rằng, Hoa Kỳ là quốc gia đầu tiên đóng quân vĩnh viễn các tài sản không gian tại tất cả các điểm Lagrange này, bao gồm cả việc đáp lại các sáng kiến của Trung Quốc.

Hai điểm đầu tiên bao gồm L1 và L2, đặc biệt hữu ích vì chúng ở gần Mặt Trăng.

Ý nghĩa của điểm Lagrange trong cuộc đua không gian giữa Mỹ và Trung Quốc - 2

Các điểm Lagrange trong không gian (Ảnh: Science post).

Mặc dù khu vực này không hoàn toàn ổn định về lực hấp dẫn. Đặc biệt, L2 sẽ là điểm then chốt để theo dõi phía xa của Mặt Trăng, nơi mà từ Trái Đất không thể quan sát được. 

Tuy nhiên, Trung Quốc đã khám phá vùng không gian này, đặc biệt là với vệ tinh Queqiao nhằm mục đích chuyển tiếp liên lạc với tàu đổ bộ thuộc sứ mệnh Chang'e 4, hiện đang ở trên bề mặt.

Một lý do khác khiến các điểm Lagrange L1 và L2 có ý nghĩa chiến lược đặc biệt quan trọng do chúng đóng vai trò là những trạm dừng lý tưởng. Các tài sản không gian được bố trí tại những điểm này cần rất ít năng lượng quỹ đạo để đến bất kỳ điểm nào khác trong hệ Trái Đất-Mặt Trăng. 

Dễ hiểu hơn, nếu các quốc gia muốn phản ứng nhanh chóng với một loại hoạt động nhất định trong không gian cislunar, thì hai điểm L1 và L2 là những vị trí chiến lược.

Điểm L4 và L5, mặc dù ở xa hơn nhưng cũng mang lại sự ổn định và giá trị chiến lược cho các dịch vụ định vị, dẫn đường và định giờ trong không gian này.

Báo cáo không nêu rõ loại tài sản sẽ được triển khai nhưng nhấn mạnh sự cần thiết phải giám sát các hoạt động của Trung Quốc trong không gian này, nêu bật cuộc chạy đua không gian mới lên Mặt Trăng với Trung Quốc.