Voi Đắk Lắk bị thúc ép phục vụ du khách đến bật máu

Thúy Diễm

(Dân trí) - Trong chuyến du lịch Đắk Lắk, nhiều du khách xót xa khi chứng khiến những con voi liên tục "tăng ca" hết công suất chở khách và bị bật máu khi nài voi dùng cây sắt nhọn đâm vào đầu để điều khiển.

Voi đổ máu, gồng mình chở khách

Mới đây, các hội, nhóm du lịch trên mạng xã hội Facebook lan truyền bài viết của một nữ du khách về trải nghiệm xót xa khi đến Đắk Lắk chứng khiến những con voi phải đổ máu và phục vụ du lịch quá sức.

Voi Đắk Lắk bị thúc ép phục vụ du khách đến bật máu - 1

Du lịch cưỡi voi vượt sông được nhiều du khách ưa chuộng khi đến Đắk Lắk du lịch (Ảnh: Phạm Hoàng).

Nữ du khách viết: "Đến với hồ Lak - Bản Jun có ngay dịch vụ cưỡi voi ở ngay bên hồ, khách tham quan thay vì chèo thuyền độc mộc thì có thể cưỡi voi xuống hồ tham quan cảnh hùng vĩ nước non.

Mỗi nhân viên hướng dẫn voi đều cầm một cây gậy với phía đầu là móc sắt nhọn dùng để móc vào tai và đầu voi điều hướng đi và "răn" chúng. Đầu voi chằng chịt những vết thương cũ và mới.

Còn ở bản Đôn ngày Tết có tổng 6 con voi chúng làm việc từ 8h sáng đến 17h chiều và chỉ nghỉ 30 phút giữa trưa với tần suất khách tới thăm hàng ngày lên đến vài nghìn người, người đợi để được cưỡi voi thì xếp hàng dài.

Voi Đắk Lắk bị thúc ép phục vụ du khách đến bật máu - 2

Những con voi đổ máu dưới sự điều khiển của nài voi (Ảnh: Ngọc An).

"Mình chuẩn bị sẵn một nải chuối và ít cùi dừa tươi khi đến Buôn Đôn với hy vọng được cho voi ăn. Nhưng chúng chở người tham quan liên tục không ngừng nghỉ, những tấm mía được mời chào là hỗ trợ cho voi ăn không thể thấm tháp với khẩu phần ăn hàng ngày. Và cứ thử ngẫm xem nếu bạn vừa phải vác gạo trên lưng vừa ăn thì có nuốt nổi không???", du khách chia sẻ trên mạng xã hội.

Ngay sau khi bài viết đăng tải đã thu hút hàng nghìn lượt chia sẻ, bình luận. Đa số bình luận đồng quan điểm với bài viết của nữ du khách và gay gắt lên án hành vi bắt voi phải phục vụ con người quá sức, nhất là trong thời điểm lễ Tết. Tuy nhiên, cũng có người nêu lên quan điểm chủ voi cũng cần nguồn thu nên phải cho voi phục vụ để có chi phí trang trải nuôi voi.

Voi Đắk Lắk bị thúc ép phục vụ du khách đến bật máu - 3

Nữ du khách đau lòng khi thấy hình ảnh voi kiệt sức vì phục vụ con người và phải đổ máu (Ảnh: Ngọc An).

Nài voi (người chăm voi) Y Vinh Ê ung (ngụ buôn Lê, thị trấn Liên Sơn, huyện Lắk) chia sẻ, trong dịp Tết Nguyên đán vừa qua, trên địa bàn huyện Lắk có 10 con voi tham gia vào hoạt động du lịch.

Cũng theo nài voi Y Vinh, cách đây khoảng 4 năm, trước khi có mô hình du lịch thân thiện với voi (chỉ chiêm ngắm, không cưỡi voi - PV) lần đầu tiên triển khai ở Đắk Lắk, người dân tại huyện Lắk đã rất hào hứng và mong muốn mô hình này sớm được triển khai tại địa phương. Tuy nhiên, từ đó đến nay mô hình này vẫn chưa được hiện thực hóa dù chủ voi rất trông chờ.

"Dịp Tết, chủ voi tranh thủ đưa voi đi phục vụ du lịch để lấy nguồn thu nuôi voi, bởi mỗi con voi trưởng thành nặng gần 5 tấn sẽ ăn và uống khoảng 500kg/ngày. Trong khi đó, nguồn thức ăn rất hạn chế, nguồn kinh phí cũng không có nên đưa voi đi chở khách là điều dễ hiểu", nài voi Y Vinh chia sẻ.

Cần sớm phát triển mô hình du lịch thân thiện với voi

Ông Vũ Đức Giỏi - Phó Giám đốc Phụ trách Trung tâm Giáo dục môi trường và dịch vụ Vườn quốc gia Yok Đôn - cho biết, do khó khăn về chi phí nuôi dưỡng voi, dịp Tết, nhiều chủ voi ở huyện Buôn Đôn vẫn hợp tác cùng các khu du lịch trên địa bàn để đưa voi vào phục vụ du lịch cưỡi voi.

Voi Đắk Lắk bị thúc ép phục vụ du khách đến bật máu - 4

Voi Tây Nguyên cần được chăm sóc, bảo tồn (ẢNh: Thúy Diễm).

Cũng theo ông Giỏi, hiện trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk chỉ có Vườn quốc gia Yok Đôn triển khai mô hình du lịch thân thiện với voi, không có hoạt động cưỡi voi kể từ tháng 7/2018, khi đơn vị phối hợp với Tổ chức Động vật châu Á, chuyển đổi mô hình du lịch từ voi.

"Voi được thả vào rừng tự do kiếm ăn, không phải chở khách nên sức khỏe, tâm lý của voi được cải thiện đáng kể. Không chỉ vậy, voi còn quây quần, hòa hợp cùng nhau khiến chúng tôi rất hy vọng sẽ có voi nhà sinh sản trong tương lai gần. Du khách đến Vườn sẽ được chiêm ngắm những chú voi sống trong rừng và tìm hiểu tập tính của voi. Qua đó, voi được hòa hợp với thiên nhiên và không còn cảnh phục vụ du lịch quá sức như trước", ông Giỏi chia sẻ.

Hiện Vườn quốc gia Yok Đôn đang chăm sóc, quản lý 8 con voi và hiện du lịch thân thiện đang là mô hình được nhiều du khách trong và ngoài nước tìm hiểu, trải nghiệm.

Voi Đắk Lắk bị thúc ép phục vụ du khách đến bật máu - 5

Đã từng xảy ra nhiều vụ xung đột giữa voi và người do việc bắt voi phục vụ du lịch quá sức (Ảnh: Thúy Diễm).

Trước đó, vào ngày 15/12, UBND tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức lễ ký kết hợp tác xây dựng mô hình du lịch thân thiện với voi nhà với Tổ chức Động vật Châu Á.

Bản ký kết hợp tác nhằm hướng tới chấm dứt sử dụng loại hình du lịch cưỡi voi các hội thi voi, voi diễu hành nhiều giờ trên đường nhựa hoặc bê tông, dùng voi để tái hiện cảnh săn bắt và thuần dưỡng voi cũng như các hoạt động ảnh hưởng đến phúc lợi của voi nhà trong du lịch và lễ hội, góp phần bảo tồn voi nhà.

Theo lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn voi Đắk Lắk, đây là ký kết thỏa thuận bước đầu giữa UBND tỉnh và Tổ chức Động vật châu Á nên sẽ theo lộ trình. Do đang chờ kinh phí để triển khai nên chưa thể cấm chủ voi cho voi chở khách du lịch.

Được biết, trên địa bàn tỉnh từng xảy ra nhiều vụ xung đột voi tấn công người chăm sóc, khách du lịch do bị khai thác du lịch quá sức, điều kiện sống bị thu hẹp... Hiện đàn voi nhà của Đắk Lắk chỉ còn khoảng 37 con và suốt 30 năm qua chưa ghi nhận thêm trường hợp voi nhà nào sinh sản.