Khám phá nơi đón Trung thu sớm nhất Hà Thành

Phố Hàng Mã ngày nay thuộc phường Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội. Phố trải dài trên 0,3 Km. Đầu phía Đông của phố là ngã tư giao với Hàng Đường, Hàng Ngang và Hàng Chiếu. Đầu phía Tây của phố là ngã ba giao với Phùng Hưng và đường xe lửa.

Ngày xưa phố Hàng Mã thuộc đất thôn Vĩnh Thái và thôn An Phú, tổng Hậu Túc (sau đổi là tổng Đồng Xuân), huyện Thọ Xương cũ. Sau đó, thôn Vĩnh Thái đổi thành thôn Vĩnh Hanh. Hai thôn này nằm hai bên bờ sông Tô Lịch, đoạn sông này đã bị lấp, hình thành dải phố với hai dãy nhà đối diện. Thời Pháp phố Hàng Mã được đặt tên chung là Rue du Cuivre với phố Hàng Đồng bây giờ. Dân ở đây gồm một số gia đình người làng Tân Khai đến định cư mở cửa hàng bán giấy và đồ mã dùng cho công việc cúng lễ theo tập tục phương Đông.

Lịch sử Hàng Mã còn nổi tiếng với kiến trúc đặc trưng của phố cổ Hà Nội là những ngôi nhà hình ống và nhà chồng diêm. Nhà hình ống với bề rộng có hạn, nhưng người dân đã khéo léo kết hợp không gian ở, thờ phụng, nghỉ ngơi, sản xuất và công việc buôn bán.

Việc buôn bán trên phố Hàng Mã thực sự đông đúc bắt đầu trước ngày Rằm tháng bảy Âm lịch khoảng một tháng, và từ ngày 24 tháng Chạp ngay sau lễ Tết Ông Công ông Táo đến tận trưa ngày 30 Tết. Vài chục năm nay, phố Hàng Mã lại được xem như là phố Trung thu cho trẻ mỗi khi sắp đến dịp phá cỗ trông trăng của bọn trẻ…

Vào những ngày giáp tết Trung thu, trẻ em người lớn lại rủ nhau về con phố ấy Trẻ em thì mua đồ chơi, người lớn thì bồi hồi với những hoài niệm trẻ thơ. Không đâu khiến người ta háo hức bằng ở đây, trong bạt ngàn đèn ông sao, đèn lồng, đầu sư tử, trong thậm thình tiếng trống ếch vang xa…

Khung cảnh nhộn nhịp hòa lẫn trong dòng người tấp nập là tiếng trống tung tung cắc vang lên từ một cửa hàng bán trống. Một Tết Trung thu nữa lại đến với những đứa trẻ Hà Thành.

Đồ chơi trung thu năm nay ở phố Hàng Mã hầu như không còn bóng dáng của những chiếc đèn nhựa không rõ nguồn gốc hoặc có thêm những biểu tượng chữ Trung Quốc với những màu sắc sặc sỡ, phát ra những âm thanh là bản nhạc hoa ồn ào nữa.

Đèn ông sao, thứ đồ chơi không thể thiếu trong cỗ trông trăng, nên hầu như ai đi mua đồ cũng chọn một vài chiếc về cho bọn trẻ.

Các loại đồ chơi được phân theo kích cỡ to nhỏ. Chẳng hạn, đèn ông sao loại nhỏ có giá từ 15 – 20 nghìn đồng/chiếc, đèn lớn hơn có giá là 45 đến 110 nghìn đồng/chiếc tùy kích cỡ. Trong khi đó, đầu lân được bán với giá 55 đến 200 nghìn đồng/chiếc, những chiếc đầu lân lớn có giá hàng triệu bạc, trống tay Sơn có cũng có mức giá từ 50 đến 120 nghìn đồng/chiếc.

Nhiều gia đình đưa con đến phố Hàng Mã mua đồ chơi và đi dạo phố Trẻ em thì mua đồ chơi, người lớn thì bồi hồi với những hoài niệm trẻ thơ.

Để cho du khách được thảnh thơi dạo phố trung thu lực lượng chức năng đã có mặt từ sáng sớm ở phố Hàng Mã để đảm bảo giao thông và an ninh cho du khách.

Bài, ảnh: Minh Phan – Song An